Aan de overkant van de Oostersluis ligt Oosterhoogebrug, waarin zich de Pop Dijkemaweg bevindt. Deze weg is vernoemd naar Pop Dijkema, die tijdens de bevrijding van Groningen geholpen heeft de Duitsers te verdrijven.
In april 1945 bevrijdden de Canadezen de stad Groningen. Er werd zwaar gevochten en de Duitsers vluchtten via de brug over de Oostersluis richting Delfzijl, van waaruit zij Emden hoopten te bereiken.
Hierbij hadden ze de beide bruggen omhoog gezet, zodat de Canadezen niet verder konden komen.
Pop Dijkema, samen met zijn broer Jacob-Jan en diens zoon Jan, zijn toen met gevaar voor eigen leven naar de kelderruimte van de brug bij het Damsterdiep geslopen, en hebben de brug handmatig naar beneden gedraaid. Pop raakte hierbij gewond, en de Canadese infanteriesoldaat Roy Coffin werd door de Duitsers dodelijk getroffen. Maar de Canadezen konden hierdoor oprukken naar Delfzijl. Een gedetailleerd verslag valt te lezen in M.H. Huizinga ‘Maple Leaf Up” (1980) PDF
Na de oorlog werd Pop geëerd met een eigen straatnaam in Oosterhoogebrug: de Pop Dijkemaweg.
Vele jaren later, in 2016, namen twee leden van de werkgroep ONS (Oosterpark Nooit Saai): Menno van der Wis en Sjoukje van Kuiken, het initiatief om een monument te plaatsen voor Roy Coffin, in de buurt van de oude Oostersluisbrug. Kunstenaar Peter de Kan maakte de plaquette en schreef de tekst ‘Twee Bruggen”:
We slaan een brug naar het verleden:
het is 16 april 1945. Ze zijn hier en
kunnen niet verder, de Canadezen.
Beide bruggen bij de sluis staan
open, en terwijl Popke, Jacob-Jan en
Jan Dijkema bezig zijn er een neer te
laten – met gevaar voor eigen leven –
vallen aan weerszijden doden.
Roy Coffin, die de Dijkema’s dekking
gaf is de naam van een van hen.
Door naar Delfzijl. Een beslissende
dag. Denk er aan en doe als Roy, die
een brug naar de toekomst sloeg …
Je bent hier
Hier zijn nog meer foto’s te bekijken van de onthulling van het monument.
Zelf de plek bezoeken?
Op onderstaande kaart kan je verschillende punten zien die van belang waren. Als je op de marker klikt zie je wat hier te zien is. Alle punten zijn goed te bereiken te voet. Met auto of rolstoel zijn zij niet te bereiken. Routebeschrijving: Loop vanaf de Florakade naar het fietstunneltje richting jachthaven. Vlak na het tunneltje links de stenen trap op. Boven aangekomen ziet u links de oude brug. Dit is de brug die door Pop Dijkema omlaag werd gedraaid. Rechts ziet u de plaquette voor Roy Coffin, ongeveer op de plek waar hij dodelijk werd getroffen. De oude bruggen zijn na de bouw van de nieuwe sluis, geopend in 1996, behouden gebleven en staan nog als eenzame gedenktekens in het grasveld. Dukdalven markeren het tracé van de oude sluis uit begin jaren dertig. Het is zeker een bezoekje waard als je in de buurt bent.